Hoeveel bomen en hoeveel papier?

Uit opmerkingen om mij heen maak ik op dat velen geen idee hebben hoeveel bomen er nodig zijn om een zekere hoeveelheid papier te maken. Dat dat vooral geldt voor mensen die niet in de grafische industrie of in de papierhandel werken zal niemand verbazen, soms slaan ook deskundigen wel eens de plank mis. Ricoh Nederland BV twitterde op 19 november (@RicohNL) Een bedrijf met 400 personen verbruikt 5000 vel papier p.p./jaar. Dat zijn 348 bomen, 93.024 l. water & 995 kWh en verwijst daarbij naar http://www.werktrends.nl.

Laten we eens aannemen dat dit klopt. Dat in een dergelijk bedrijf een werknemer gemiddeld twintig vel papier gebruikt om te printen. Kan hè, ongeveer tweehonderdvijftig werkdagen per jaar, vijfduizend vel per jaar, de ene werknemer nul, de ander veertig vel per dag.
Dit bedrijf verbruikt per jaar dus twee miljoen vellen 80 grs A4 per jaar. Twee miljoen vellen, hoe zwaar is dat nu eigenlijk.
Voor de leken onder ons, het gewicht van papier wordt uitgedrukt in grammen per vierkante meter, kortweg aangeduid als grs/m2. In de spreektaal horen we meestel alleen ‘grams’. Het gewone printpapier dat wordt gebruikt is dus 80 grs/m2 en niet toevallig is een A0 precies een vierkante meter. Een A1 weegt dan 40 gram, een A2 20 gram, een A3 10 gram en een A4 5 gram.
Tweemiljoen velletjes papier van vijf gram maakt 10.000 kilogram papier. Visualiseren: op een pallet staan in de regel 40 dozen met daarin 2.500 vellen A4 ofwel 100.000 vellen (500 kilogram). Het bedoelde bedrijf verbruikt dus 20 pallets papier per jaar.

Nu even naar de bomen. Een boom zoals deze op het Noord-Amerikaanse continent en op het Europese continent wordt gekapt, levert duizend kilogram papier (200.000 vel) op. Een simpel sommetje leert ons dat we dan spreken van tien bomen. Goed dit is theoretisch, laten we een foutmarge inbrengen van 100%, dan spreken we ineens over twintig bomen. Dat blijft evengoed substantieel lager dan dan de 348 bomen die in de tweet worden geclaimd.

Bedenken we dan ook nog eens dat bedoeld papier in de regel meer dan 50% hergebruikte vezels (oud papier) bevat dan komen we toch weer terug op die tien bomen of zelfs minder.

Ter aanvulling, van die bomen worden alleen de stammen gebruikt. De takken zijn nauwelijks geschikt en worden gebruikt om een groot deel van de genoemde 995 kWh op te wekken; De 93 m3 water die wordt gebruikt bevindt zich in een gesloten systeem. Het water wordt gebruikt voor de productie van papier, gereinigd en opnieuw ingezet. Een klein deel zal bij tijden geloosd moeten worden, maar de eisen aan dit water zijn zo hoog dat het aanzienlijk schoner is dan het water dat stroomt in de rivier waar het in geloosd wordt. Het is dus beslist niet zo dat er enorme hoeveelheden schoon drinkwater verloren gaan.